ҚОЗИ ЯКПОЯ Афандӣ як қоз дошт, ки онро кушта, пухта ба подшоҳ пешкаш карданӣ шуд.
Азбаски худаш гурусна буд, дар роҳ як пои қозро хӯрду қози якпояро бурда ба подшоҳ тақдим кард,
Подшоҳ, қозро дида пурсид:
— Афандӣ, як пои дигари қоз чй шуд?
Афандй гӯё дар ҳайрат монда ба ҳар тараф нигоҳ карду дид, ки қозҳои подшоҳӣ дар сояи сарҳавз ҳама якпоя истодаанд.
Аз ин ҳолат илҳом гирифта, ба подшоҳ гуфт:
- Имсол ҳамаи қозҳо аз тухм якпоя баромадаанд, намебинед, ки қозҳои худи шумо ҳам ҳамагӣ якпояанд.
Подшоҳ ба ясавули худ ишора кард, ки ки чӯбдасташро ба тарафи қозҳо ҳаво диҳад. Қозҳо якбора рамида, пойҳои ба таҳи шикам кашидаашонро фароварда, дупоя гурехтанд.
Подшоҳ ба Афандӣ гуфт:
— Чаро дурӯғ мегӯед, дида истодаед, ки қозҳои мо дупояанд?!
Афандӣ фавран чавоб гардонд:
— Агар он чӯбдаст ба сари шумо меомад, шумо чорпо ҳам шуда мегурехтед!
*****************
ЛИБОСИ ХОСАИ АМИР
Шоири ҳозирчавобе бо теззабонй ва қофиягуй ҳар вақт амирро меранчонид. Амир хост, ки шоирро дар пеши аъёну ашроф шарманда карда, аз вай ниқори чандинсолаи худро гирад.
Барои ин кор як рузи ид ҳамаи аъён ва ашрофи шаҳрро хабар карда оварда, дар айвони боргоҳи худ шинонид ва ба шоир, гуфт, ки болотар аз ҳама, дар пешгоҳи айвон гузашта шинад.
Баъд аз он амир ба буғчабардори худ амр дод, ки ба пеши ҳар кадоми ҳозиромадагон либосеро, ки барои вай таъин шудааст, бурда монад.
Буғчабардор ба пеши ҳар кас буғчае оварда гу-зошт, буғчае, ки ба пеши шоир оварда монд, аз ҳамаи бӯғчаҳои дигар калонтар ва бӯғчапечаш ҳам зарбофт буд.
Ҳадьягирифтагон бӯғчаҳоро кушода, либосҳои тақ-димшударо пӯшидан гирифтанд, шоир бӯғчаашро ку-шода дид, ки як полони хар будааст.
Ҳозирон бо дидани ин ҳол қаҳқосзанон хандиданд. Аммо шоир ба хурсандии тамом шукр мекард.
Яке аз аҳли маҷлис гуфт: '
— Ин чо чи шукру хурсандист?! Ту бояд ба ҳоли худ гирья кунй.
— Шумо ғалат кардед,— гуфт шоир ба он кас,— амир дар сурате, ки ба дигарон ҷомаи инъомӣ баҳшиданд, ба ман либоси хосаи худро марҳамат карданд, ки ниҳояти меҳрубонӣ аст.
